De externe revisor: rol en belang

De particuliere minderheidsaandeelhouders van de Nationale Bank van België dringen reeds 4 jaar aan om, bij gelegenheid van de jaarlijkse Algemene Vergadering, in de mogelijkheid te worden gesteld de externe revisor van deze beursgenoteerde vennootschap te kunnen bevragen .

Tevergeefs echter, de revisor weigert elk contact en stelt dat hij enkel aan de Regentenraad rapporteert, met als argument:
de Algemene Vergadering zou geen orgaan zijn van de vennootschap, en de jaarrekeningen goedkeuren is een beslissingsbevoegdheid van de Regentenraad.

Na eerder E&Y blijft ook de actuele revisor discrimineren en beperkt hij op deze manier het vraagrecht van 50 % van de eigenaars van de vennootschap. Inderdaad discrimineren: de Belgische Staat heeft als 50% – meerderheidsaandeelhouder bij elke bijeenkomst van de Regentenraad zijn eigen vertegenwoordiger (van de Minister van Financiën) mee aan de bestuurderstafel, dus ook op het moment dat de revisor zijn jaarverslag aflevert. De revisor staat op dat moment WEL ter volledige beschikking, zowel van de vertegenwoordigers van het personeel van de bank als van de meerderheidsaandeelhouder. Om daar WEL alle vragen en informatie te geven!

Het moet niemand verbazen dat de meerderheidsaandeelhouder nog nooit ook maar één enkele vraag heeft gesteld op de jaarlijkse Algemene Vergadering ??

Het is NIET de bedoeling om op deze webpagina de rol en de belangrijke verantwoordelijkheden van een externe bedrijfsrevisor toe te lichten, deze zijn gekend. Regelmatig komen immers belangrijke financiële schandalen naar boven, en dan geeft de media WEL uitgebreid aandacht aan die opdrachten, rol en verantwoordelijkheden van de externe revisor.

Zoals recent bij het Duitse WIRECARD, waar bleek dat het bestuur van de vennootschap voor een bedrag van 1,9 miljard euro activa op haar balans tot uiting bracht die … er niet waren!

Grote vennootschappen worden verplicht gecontroleerd door externe revisoren. Ook de Nationale Bank van België is, als beursgenoteerde centrale bank, onderworpen aan deze controleverplichting.
Daar valt echter heel veel over te zeggen …

De Nationale Bank bevestigt in haar syntheseconclusie in een procedure voor het Hof van Beroep dat zij onderworpen is aan de verplichting van financiële rapportering volgens het vereiste van het getrouw beeld bepaald in artikel 5 van het Koninklijk Besluit van 14 november 2007. “ (Arrest Hof van Beroep van 28 oktober 2019, pagina 11)

Het behoort dan ook tot de belangrijkste verantwoordelijkheid van een externe revisor dat de balans en het jaarverslag, door het bestuur afgeleverd (hier: door de Regentenraad), inderdaad voldoet aan deze belangrijke vereiste van het waarheidsgetrouw beeld van het vermogen van de vennootschap.
Dit ten behoeve van alle stakeholders van de vennootschap, waaronder haar eigenaars.

Het belang van de opdracht van de revisor, en dus ook zijn verantwoordelijkheid, is in het geval van de Nationale Bank van België des te groter omdat:

Daar waar de externe revisor van Wirecard officieel heeft bevestigd dat de vennootschap voor 1,9 miljard euro (on)bestaande activa op haar balans tot uiting kon brengen, daar bevestigt de bedrijfsrevisor van NBB:

De externe revisor stelt zijn controleverslag op ook ten behoeve van de ECB, naast de aandeelhouders dus de belangrijkste stakeholder.
De Richtsnoeren van de ECB gaan voor de financiële verslaglegging uit van belangrijke grondslagen zoals totale transparantie en vergelijkbaarheid, economische realiteit en het voorzichtigheidsbeginsel.

Wanneer de ECB zelf, maar ook elke andere NCB, hun eigen (vergelijkbare reserve-) activa op hun respectievelijk balansen plaatsen, hiermee beantwoordend aan de dwingende voorwaarden (inzake de eigendomsrechten over deze activa), dan moet elke gebruiker van de financiële rapportering vanwege de NBB – welke zonder enige opmerking vanwege de revisor werd bevestigd – er kunnen op vertrouwen dat er inderdaad op alle vlakken een betrouwbare vergelijkbaarheid bestaat.

En dat er dus uitsluitend activa op de balans worden geplaatst waarvan de Nationale Bank van België uitdrukkelijk bevestigt dat deze activa haar uitsluitende en volstrekte eigendom zijn, en ALLE opbrengsten eraan verbonden uitsluitend de vennootschap zelf toekomen.

Opnieuw moeten de gebruikers van de financiële verslaglegging vanwege de Nationale Bank van België kunnen vertrouwen op “het waarheidsgetrouwe beeld over het vermogen” van de vennootschap, en op de ingebouwde vergelijkbaarheid met de verslaglegging door alle andere NCB’s. Temeer ook omdat de ECB een belangrijke participatie is van de NBB: de rubrieken welke de ECB op een identieke wijze vastlegt als zijnde haar eigen schulden en haar eigen vermogen, moeten bijgevolg ook voor de NBB rubrieken van het eigen vermogen en schulden van de vennootschap zijn. Zonder enige twijfel op dezelfde manier kunnen worden geïnterpreteerd.
Voor wat betreft de uiteindelijke eigendomsrechten over dat eigen vermogen van de vennootschap gelden dan de respectievelijke Statuten van elke NCB …

Volgende problemen stellen zich in dit verband:

Beide bedragen zullen, bij hun effectieve realisatie, gewoon onderdeel uitmaken van de te bestemmen jaarwinsten (en komen op die manier – uiteindelijk – alle aandeelhouders toe). Ook de meerwaarden op de deviezenvoorraad, ondanks het feit dat die meerwaarden verbonden zijn aan … activa toebehorend aan de Belgische Staat.

Per eind juli 2020 is deze ongerealiseerde goudmeerwaarde aangegroeid tot 12,35 miljard euro!
Voor de ECB zelf en elke andere NCB van het ESCB zullen de bedragen, geboekt in deze balansrubriek, op het moment van hun effectieve realisatie het eigen vermogen van de respectievelijke vennootschappen ook effectief versterken (en ofwel als onderdeel van de jaarwinsten worden uitgekeerd aan de eigenaars van de centrale banken, ofwel worden toegevoegd aan de reserves). Wat dus eigenlijk altijd de enige twee mogelijkheden zijn.

Alleen bij de Nationale Bank van België lijken de belangrijke grondslagen van vergelijkbaarheid niet echt op te gaan. Gezien men het bij NBB immers heeft over “een doelvermogen”, in de praktijk echter uitsluitend toegepast over de meerwaarden en dan nog uitsluitend de meerwaarden over de goudvoorraad, en over “activa van de Belgische Staat welke men slechts aanhoudt en beheert“, blijven volgende feiten onduidelijk (en door niemand transparant toegelicht).

Daar waar alle minwaarden over alle officiële externe reserve-activa (ook die over de goudvoorraad) WEL zullen worden toegerekend aan het eigen vermogen van de NBB, en ook alle opbengsten en meerwaarden over alle andere officiële externe reserve-activa eveneens toe te rekenen zijn aan het eigen vermogen van de NBB (net zoals dit bij de ECB en elke andere NCB het geval is), zijn er wat betreft de meerwaarden uitsluitend over de goudvoorraad volgende feiten:

Belangrijk toch: uitsluitend de meerwaarden op de goudvoorraad, uitsluitend gerealiseerd via arbitrages naar andere officiële externe reserve-activa, worden geboekt in deze balansrubriek. En zijn dus inderdaad onbeschikbaar verklaard (voor winstuitkering, voor het compenseren van verliezen, enz.). Bovendien is het zo dat alle verdere opbrengsten van deze balansrubriek niet aan het eigen vermogen zullen toekomen, doch wel worden uitgekeerd aan de Belgische Staat.

Indien er wordt beslist om de volledige goudvoorraad integraal te arbitreren naar de deviezenvoorraad, dan zou de volledige meerwaarde in deze balanspost “Onbeschikbare reserverekening” worden geboekt?!

En indien de volledige goudvoorraad dient overgedragen aan de ECB (in uitvoering van het statutair bepaalde recht vanwege de ECB bijvoorbeeld), dan zou de volledige meerwaarde …. Tja, GEEN boeking in deze “onbeschikbare reserverekening”, maar wel … totale onduidelijkheid! Totale tegenstrijdigheid! Totale onzekerheid!
NUL transparantie!

Lijkt het dan aangewezen (en voorzichtig) om de ongerealiseerde meerwaarden op de goudvoorraad op de balans tot uiting te brengen als eigen vermogen? Zonder enige toelichting, noch waarschuwing?
Gezien de evidente conclusies die men moet maken als gevolg van de vergelijkbaarheid … Het Hof van Beroep had nochtans (in haar arrest van 28 oktober 2019) sterk aangedrongen op voorzichtigheid met betrekking tot het boeken van (on)gerealiseerde meerwaarden …!

Uit het jaarverslag van de NBB (Toelichting 1) blijkt dat (per 31/12/2019) de goudvoorraad van de NBB een hoeveelheid van nog 8,98 ton goud omvat waarop het Artikel 37 van de Organieke Wet van toepassing is: wanneer de Belgische Staat verzamelaars- of herdenkingsmunten uitgeeft zal de NBB van haar goudactiva overdragen, en dient zij de hieraan verbonden gerealiseerde meerwaarden bij wet af te staan aan de Belgische Staat.

En dus is dit enorme bedrag van 378,4 miljoen euro, geboekt in deze rubriek, te beschouwen als …eigen of vreemd vermogen ???

En dit alles voor honderden miljoenen euro’s, potentieel zelfs miljarden euro’s “eigen vermogen” ?
Mogen we stellen dat er zich hier een waarachtig probleem stelt inzake het “waarheidsgetrouw beeld van het vermogen van de vennootschap” ??

Bestaat er een gradatie in boekhoudfraude? Zoals Richter, maar dan “een schaal van Fouter”?
Immers, wat is erger voor een onafhankelijk revisor, om “niet te hebben opgemerkt”:

Inderdaad: de revisoren van de Nationale Bank van België leveren elk jaar “een verslag zonder enig voorbehoud af”. Belangrijke verslagen, welke het bestuur van de Nationale Bank van België kan publiceren in haar jaarverslagen en vooral: waar het gebruik van kan maken in elke jurididsche procedure welke werd gevoerd met als doel de bedrieglijke en misleidende financiële communicatie vanwege de vennootschap aan te klagen. De revisor helpt hierdoor het bestuur uit de wind te zetten, waardoor de fraude ongestoord kan worden verder gezet …

Verschillende gerechtelijke procedures, woelige en lange aandeelhoudersvergaderingen, recidivisme van de aangeklaagde feiten, jarenlang aandringen bij zowel de toezichthouders als de gespecialiseerde media, schriftelijke noodkreten gericht aan Minister van Financiën en het Parlement (de “controleurs van de regering”), …. Collectieve blindheid? Of veel erger nog?

De werkelijke status proberen te verdoezelen, daar gaat het hier inderdaad over. Alleen: zonder dat de revisoren iets in de gaten kregen, dat zal hier nooit meer opgaan als excuus …

Spreekt gewoon voor zich. En ook volgende passage, uit hetzelfde artikel:
” .. het materialiteitsprincipe is van belang: een revisor hoeft niet zwaar te tillen aan kleine onnauwkeurigheden. De “verloren” 1,9 miljard euro van Wirecard – een kwart van de balans – is heel andere koek …” .

Eveneens juist. Bij NBB gaat het over miljarden euro activa, waar (half 2020) voor meer dan 12 miljard euro meerwaarden aan verbonden zijn!! Waarschijnlijk vallen dergelijke bedragen eveneens onder “hetzelfde materialiteitsprincipe” ?

” Het kan ook gaan om een bepaalde cultuur van wining en dining. Tot regelrecht corruptie. “

” .. op het einde een cultuur wordt die iedereen corrumpeert, soms ook de revisor. ”

” Die bedrijven kregen zoveel geld binnen van bedrijven als L&H dat ze hun werk als waakhond niet meer naar behoren doen.“

Pluchen zetels, wining and dining, onder elkaar lachen en plezier maken om die weerloos gemaakte minderheidsaandeelhouders zonder enige bevoegdheid. Na zovele keren te hebben gewezen op flagrante fouten, vragen om eindelijk zijn evidente verantwoordelijkheden op te nemen: laat ons het erop houden dat, wanneer later zal blijken dat het werk als waakhond inderdaad niet naar behoren werd vervuld, volgende zich zeker zal voordoen:

“Grote auditkantoren zijn als de dood voor fraude bij hun klanten, omdat ze kunnen worden meegesleurd in zo’n schandaal.”… en
“De meeste grote revisorenkantoren zijn zich bewust van de enorme schade die fraudezaken kunnen teweegbrengen.”… en
“Vaak keren beleggers die zich door een failliet bedrijf bedrogen voelen, zich tegen het bedrijf dat de boeken moest controleren.”

Elke dag dat aandeelhouders aandelen kunnen verkopen tegen beurskoersen die het resultaat zijn van misleidende en bedrieglijke financiële communicatie, en hierdoor slechts 5 % van de werkelijke waarde van hun aandelen kunnen bekomen, loopt de schade verder op.
Miljardenclaims dreigen …

Wanneer belangrijke verliezen zich aandienen, bijvoorbeeld als resultaat van de monetaire programma’s van de ECB, welke niet door het gevormde eigen vermogen kunnen worden opgevangen en dus een bijkomende kapitaalsinbreng vanwege de aandeelhouders zouden noodzakelijk maken, is het mogelijk dat de duizenden particuliere aandeelhouders deze operatie niet kunnen volgen, en op die manier uit het kapitaal van de vennootschap worden verdreven.
Miljardenclaims dreigen …

---